Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Arazi kullanım türü değişikliklerinin toprakların bazı fiziksel ve kimyasal özelliklerine etkisinin araştırılması

Yıl 2021, Cilt: 34 Sayı: 1, 141 - 147, 01.04.2021
https://doi.org/10.29136/mediterranean.801938

Öz

Tokat-Zile ilçesine bağlı Binbaşıoğlu ve Belpınar Köylerinde yürütülen bu çalışmada, arazi kullanım türü değişiklilerinin toprakların bazı fiziksel ve kimyasal özelliklerine etkisi araştırılmıştır. Araştırma konuları Belpınar Köyü sürekli tarım arazisi (A), Belpınar Köyü tarım arazi kullanım türünden orman arazi kullanım türüne çevrilmiş arazi (B), Binbaşıoğlu Köyü sürekli tarım arazisi (C), Binbaşıoğlu Köyü sürekli mera arazisi (D), Binbaşıoğlu Köyü sürekli orman arazisi (E) ve Binbaşıoğlu Köyü ormandan tarıma çevrilmiş arazi (F). Çalışma kapsamında farklı arazi kullanımına sahip toprakların aşınıma duyarlılık, tekstür, çok ince kum, iskelet yüzdesi, agregat stabilitesi, hacim ağırlığı, dispersiyon oranı, hidrolik kondaktivite, kireç, pH, EC ve organik madde gibi özellikleri değerlendirilmiştir. Araştırma konuları dispersiyon oranları %15’in altında olmuş ve erozyona dayanıklı topraklar olarak değerlendirilmiştir. Benzer şekilde, araştırma konuları aşınıma duyarlılık değerleri az ve orta derecede aşınabilir topraklar olarak belirlenmiştir. Sürekli mera ve orman arazilerinde yeterli vejetasyonunun olmaması toprakların organik madde içeriğinin ve agregat stabilitesinin yetersiz olmasında etkili olmuştur. Sürekli tarım, ormandan tarıma dönüştürülen arazi ve tarımdan ormana dönüştürülen arazilerde aradan geçen sürenin 10 yıldan az olması nedeniyle, beklenen olumlu ve olumsuz bariz değişimler gözlenememiştir.

Kaynakça

  • Baker CJ, Saxton KE, Ritchie WR, Chamen WCT, Reicosky DC, Ribeiro F, Justice SE, Hobbs PR (2007) No-tillage Seeding in Conservation Agriculture. Food and Agriculture Organization of the United Nations, pp. 341.
  • Banger K, Kukal SS, Toor G, Sudhir K, Hanumanthraju TH (2009) Impact of long term addition of chemical fertilizer and farm yard manure on carbon and nitrogen sequestration under rice-cowpea cropping system in semi-arid tropics. Plant and Soil 318: 27-35.
  • Bryan RB (1968) The devolopment use and efficiency of indices of soil erodibility. Geoderma 2(1): 5-26.
  • Dias FPM, Hubner R, Nunes FD, Leandro WM, Xavier FAD (2019) Effects of land-use change on chemical attributes of a Ferralsol in Brazilian Cerrado. Catena 177: 180-188.
  • Duguma LA, Hager H, Sieghardt M (2010) Effects of land use types on soil chemical properties in small holder farmers of Central Highland Ethiopia. Ekológia (Bratislava) 29(1): 1-14.
  • Eynard A, Shumacher TE, Lindstrom MJ, Malo DD (2004) Aggregate sizes and stability in cultivated South Dakota prairie ustolls and usterts. Soil Science Society of America Journal 68: 1360-1365.
  • Göl C (2009) The effects of land use change on soil properties and organic carbon at Dagdami river catchment in Turkey. Journal of Environmental Biology 30(5): 825-830.
  • Hartemink AE, Veldkamp T, Bai Z (2008) Land cover change and soil fertility decline intropical regions. Turkish Journal of Agriculture and Forestry 32: 195-213.
  • Holeplass H, Singh BR, Lal R (2004) Carbon sequestration in soil aggregates under different crop rotation and nitrogen fertilization in an Inceptisol in southeastern Norway Nutrient Cycling in Agroecosystems 70: 167-177.
  • Khresat S, Al-Bakri J, Al-Tahhan R (2008) Impacts of land use/cover change on soil properties in the Mediterranean Regıon of Northwestern Jordan. Land Degradation Development 19: 397-407.
  • Kiflu A, Beyene S (2013) Effects of different land use systems on selected soil properties in South Ethiopia. Journal of Soil Science and Environment Management 4(5): 100-107.
  • Lal R (2002) Soil carbon dynamics in cropland and rangeland. Environmental Pollution 116: 353-362.
  • Lemenih M, Karltun E, Olsson M (2005) Soil organic matter dynamics after deforestation along a farmfield chronosequence in southern highlands of Ethiopia. Agriculture, Ecosystems and Environment 109: 9-19.
  • Maral Z (2016) Kastamonu yöresinde arazi kullanım farklılığın karbon ve azot tutumuna olan etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Kastamonu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kastamonu.
  • MGM (2019) Tarım Orman Bakanlığı, Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü Zile İlçesi uzun yıllık meteorolojik verileri (Yazılı Görüşme).
  • Oral HV (2010) Impacts of land use change on soil respiration and elemental carbon in the forests of Karasu District. Doktora Tezi, Boğaziçi Üniversitesi Çevre Bilimi Enstitüsü, İstanbul.
  • Özdemir R (2019) Manisa Demirci yöresinde farklı arazi kullanım şekilleri altındaki toprakların bazı fiziksel ve kimyasal özelliklerinin araştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Isparta.
  • Powers JS (2004) Changes in soil carbon and nitrogen after contrasting land-use transitions in northeastern Costa Rica. Ecosystems 7: 134-146.
  • Samani KM, Pordel N, Hosseini V, Shakeri Z (2020) Effect of land-use changes on chemical and physical properties of soil in western Iran (Zagros oak forests). Journal of Forestry Research 31(2): 637-647.
  • Saxton KE, Rawls WJ (2006) Soil water characteristic estimates by texture and organic matter for hydrologic solutions. Soil Science Society of America Journal 70: 1569-1578.
  • Scheffler R, Neill C, Krusche AV, Elsenbeer H (2011) Soil hydraulic response to land-use change associated with the recent soybean expansion at the Amazon agricultural frontier. Agricultural Ecosystem Environment 144: 281-289.
  • Shepherd TG, Saggar S, Newman RH, Ross CW, Dando JL (2001) Tillage-induced change to soil structure and organic carbon fraction in New Zealand soils. Australian Jounal of Soil Research 39: 465-489.
  • Sönmez K (1994) Toprak Koruma. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 169, Erzurum.
  • SPSS (2011) IBM Statistical Package for the Social Sciences (SPSS) Statistics 21.0 for Windows. Armonk, NY.
  • Tufa M, Melese A, Tena W (2019) Effects of land use types on selected soil physical and chemical properties: The case of Kuyu District, Ethiopia. Eurasian Journal of Soil Science 8(2): 94-109.
  • Tüzüner A (1990) Toprak ve Su Analiz El Kitabı. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
  • Ufot UO, Iren OB, Njoku CU (2016) Effects of land use on soil physical and chemical properties in Akokwa area of Imo State, Nigeria. International Journal of Life Sciences Scientific Research 2(3): 273-278.
  • Upchurch DR, Wilding LP, Hatfield JL (1988) Methods to evaluate spatial variability. In: Hossner LR (Ed) Reclamation of Surface-Minedlands. CRC Press, Inc., Florida.
  • Wischmeier WH, Smith DD (1978) Predicting rainfall erosion losses. Agriculture Handbook 537, USDA, Washington, D.C., USA.

Investigation of the effects of land use type changes on some soil physical and chemical properties

Yıl 2021, Cilt: 34 Sayı: 1, 141 - 147, 01.04.2021
https://doi.org/10.29136/mediterranean.801938

Öz

This study was carried out to investigate the effects of land use changes on some soil physical and chemical properties in Binbaşıoğlu and Belpınar Villages of Tokat-Zile district. Research topics are as; Belpınar Village continuous farmland (A), Belpınar Village from farmland converted to forestland (B), Binbaşıoğlu Village continuous farmland (C), Binbaşıoğlu Village continuous grassland (D), Binbaşıoğlu Village continuous forestland (E) and Binbasioglu Village from forestland convert to farmland (F). Soil erodibility, texture, very fine sand, coarse material, aggregate stability, bulk density, dispersion ratio, hydraulic conductivity, lime content, pH, EC and organic matter of soils were evaluated. Dispersion ratios were below 15% and were evaluated as resist to erosion. Similarly, the soil erodibility values of research subjects have been identified low-medium erodible soils. Lack of sufficient vegetation in continuous pasture and forestlands has been effective in insufficient organic matter content and aggregate stability of soils. The expected positive and negative changes could not be observed due to less than 10 years of continuous agriculture, forest-to-agricultural and agricultural-to-forestland.

Kaynakça

  • Baker CJ, Saxton KE, Ritchie WR, Chamen WCT, Reicosky DC, Ribeiro F, Justice SE, Hobbs PR (2007) No-tillage Seeding in Conservation Agriculture. Food and Agriculture Organization of the United Nations, pp. 341.
  • Banger K, Kukal SS, Toor G, Sudhir K, Hanumanthraju TH (2009) Impact of long term addition of chemical fertilizer and farm yard manure on carbon and nitrogen sequestration under rice-cowpea cropping system in semi-arid tropics. Plant and Soil 318: 27-35.
  • Bryan RB (1968) The devolopment use and efficiency of indices of soil erodibility. Geoderma 2(1): 5-26.
  • Dias FPM, Hubner R, Nunes FD, Leandro WM, Xavier FAD (2019) Effects of land-use change on chemical attributes of a Ferralsol in Brazilian Cerrado. Catena 177: 180-188.
  • Duguma LA, Hager H, Sieghardt M (2010) Effects of land use types on soil chemical properties in small holder farmers of Central Highland Ethiopia. Ekológia (Bratislava) 29(1): 1-14.
  • Eynard A, Shumacher TE, Lindstrom MJ, Malo DD (2004) Aggregate sizes and stability in cultivated South Dakota prairie ustolls and usterts. Soil Science Society of America Journal 68: 1360-1365.
  • Göl C (2009) The effects of land use change on soil properties and organic carbon at Dagdami river catchment in Turkey. Journal of Environmental Biology 30(5): 825-830.
  • Hartemink AE, Veldkamp T, Bai Z (2008) Land cover change and soil fertility decline intropical regions. Turkish Journal of Agriculture and Forestry 32: 195-213.
  • Holeplass H, Singh BR, Lal R (2004) Carbon sequestration in soil aggregates under different crop rotation and nitrogen fertilization in an Inceptisol in southeastern Norway Nutrient Cycling in Agroecosystems 70: 167-177.
  • Khresat S, Al-Bakri J, Al-Tahhan R (2008) Impacts of land use/cover change on soil properties in the Mediterranean Regıon of Northwestern Jordan. Land Degradation Development 19: 397-407.
  • Kiflu A, Beyene S (2013) Effects of different land use systems on selected soil properties in South Ethiopia. Journal of Soil Science and Environment Management 4(5): 100-107.
  • Lal R (2002) Soil carbon dynamics in cropland and rangeland. Environmental Pollution 116: 353-362.
  • Lemenih M, Karltun E, Olsson M (2005) Soil organic matter dynamics after deforestation along a farmfield chronosequence in southern highlands of Ethiopia. Agriculture, Ecosystems and Environment 109: 9-19.
  • Maral Z (2016) Kastamonu yöresinde arazi kullanım farklılığın karbon ve azot tutumuna olan etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Kastamonu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kastamonu.
  • MGM (2019) Tarım Orman Bakanlığı, Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü Zile İlçesi uzun yıllık meteorolojik verileri (Yazılı Görüşme).
  • Oral HV (2010) Impacts of land use change on soil respiration and elemental carbon in the forests of Karasu District. Doktora Tezi, Boğaziçi Üniversitesi Çevre Bilimi Enstitüsü, İstanbul.
  • Özdemir R (2019) Manisa Demirci yöresinde farklı arazi kullanım şekilleri altındaki toprakların bazı fiziksel ve kimyasal özelliklerinin araştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Isparta.
  • Powers JS (2004) Changes in soil carbon and nitrogen after contrasting land-use transitions in northeastern Costa Rica. Ecosystems 7: 134-146.
  • Samani KM, Pordel N, Hosseini V, Shakeri Z (2020) Effect of land-use changes on chemical and physical properties of soil in western Iran (Zagros oak forests). Journal of Forestry Research 31(2): 637-647.
  • Saxton KE, Rawls WJ (2006) Soil water characteristic estimates by texture and organic matter for hydrologic solutions. Soil Science Society of America Journal 70: 1569-1578.
  • Scheffler R, Neill C, Krusche AV, Elsenbeer H (2011) Soil hydraulic response to land-use change associated with the recent soybean expansion at the Amazon agricultural frontier. Agricultural Ecosystem Environment 144: 281-289.
  • Shepherd TG, Saggar S, Newman RH, Ross CW, Dando JL (2001) Tillage-induced change to soil structure and organic carbon fraction in New Zealand soils. Australian Jounal of Soil Research 39: 465-489.
  • Sönmez K (1994) Toprak Koruma. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 169, Erzurum.
  • SPSS (2011) IBM Statistical Package for the Social Sciences (SPSS) Statistics 21.0 for Windows. Armonk, NY.
  • Tufa M, Melese A, Tena W (2019) Effects of land use types on selected soil physical and chemical properties: The case of Kuyu District, Ethiopia. Eurasian Journal of Soil Science 8(2): 94-109.
  • Tüzüner A (1990) Toprak ve Su Analiz El Kitabı. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
  • Ufot UO, Iren OB, Njoku CU (2016) Effects of land use on soil physical and chemical properties in Akokwa area of Imo State, Nigeria. International Journal of Life Sciences Scientific Research 2(3): 273-278.
  • Upchurch DR, Wilding LP, Hatfield JL (1988) Methods to evaluate spatial variability. In: Hossner LR (Ed) Reclamation of Surface-Minedlands. CRC Press, Inc., Florida.
  • Wischmeier WH, Smith DD (1978) Predicting rainfall erosion losses. Agriculture Handbook 537, USDA, Washington, D.C., USA.
Toplam 29 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Ziraat Mühendisliği
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Halil Burak Macit 0000-0003-1547-0796

İrfan Oguz 0000-0002-1576-333X

Rasim Koçyiğit 0000-0002-2615-0707

Yayımlanma Tarihi 1 Nisan 2021
Gönderilme Tarihi 29 Eylül 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Cilt: 34 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Macit, H. B., Oguz, İ., & Koçyiğit, R. (2021). Arazi kullanım türü değişikliklerinin toprakların bazı fiziksel ve kimyasal özelliklerine etkisinin araştırılması. Mediterranean Agricultural Sciences, 34(1), 141-147. https://doi.org/10.29136/mediterranean.801938
AMA Macit HB, Oguz İ, Koçyiğit R. Arazi kullanım türü değişikliklerinin toprakların bazı fiziksel ve kimyasal özelliklerine etkisinin araştırılması. Mediterranean Agricultural Sciences. Nisan 2021;34(1):141-147. doi:10.29136/mediterranean.801938
Chicago Macit, Halil Burak, İrfan Oguz, ve Rasim Koçyiğit. “Arazi kullanım türü değişikliklerinin toprakların Bazı Fiziksel Ve Kimyasal özelliklerine Etkisinin araştırılması”. Mediterranean Agricultural Sciences 34, sy. 1 (Nisan 2021): 141-47. https://doi.org/10.29136/mediterranean.801938.
EndNote Macit HB, Oguz İ, Koçyiğit R (01 Nisan 2021) Arazi kullanım türü değişikliklerinin toprakların bazı fiziksel ve kimyasal özelliklerine etkisinin araştırılması. Mediterranean Agricultural Sciences 34 1 141–147.
IEEE H. B. Macit, İ. Oguz, ve R. Koçyiğit, “Arazi kullanım türü değişikliklerinin toprakların bazı fiziksel ve kimyasal özelliklerine etkisinin araştırılması”, Mediterranean Agricultural Sciences, c. 34, sy. 1, ss. 141–147, 2021, doi: 10.29136/mediterranean.801938.
ISNAD Macit, Halil Burak vd. “Arazi kullanım türü değişikliklerinin toprakların Bazı Fiziksel Ve Kimyasal özelliklerine Etkisinin araştırılması”. Mediterranean Agricultural Sciences 34/1 (Nisan 2021), 141-147. https://doi.org/10.29136/mediterranean.801938.
JAMA Macit HB, Oguz İ, Koçyiğit R. Arazi kullanım türü değişikliklerinin toprakların bazı fiziksel ve kimyasal özelliklerine etkisinin araştırılması. Mediterranean Agricultural Sciences. 2021;34:141–147.
MLA Macit, Halil Burak vd. “Arazi kullanım türü değişikliklerinin toprakların Bazı Fiziksel Ve Kimyasal özelliklerine Etkisinin araştırılması”. Mediterranean Agricultural Sciences, c. 34, sy. 1, 2021, ss. 141-7, doi:10.29136/mediterranean.801938.
Vancouver Macit HB, Oguz İ, Koçyiğit R. Arazi kullanım türü değişikliklerinin toprakların bazı fiziksel ve kimyasal özelliklerine etkisinin araştırılması. Mediterranean Agricultural Sciences. 2021;34(1):141-7.

Creative Commons License

Mediterranean Agricultural Sciences is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.