Research Article
BibTex RIS Cite

COVİD 19 SALGINI DÖNEMİNDE BORSA İSTANBUL’DA İŞLEM GÖREN İLAÇ FİRMALARININ FİNANSAL PERFORMANSLARININ ANALİZİ

Year 2022, Volume: 5 Issue: 2, 97 - 116, 01.10.2022
https://doi.org/10.32951/mufider.1092168

Abstract

Bu çalışmanın amacı Covid 19 salgını döneminde Borsa İstanbul’da işlem gören ilaç firmalarının finansal performanslarının karşılaştırılarak analiz edilmesidir. Çalışmada Borsa İstanbul’da işlem gören 7 ilaç firmasının 2019,2020 ve 2021 yıllarına ait yıllık finansal performans kriterleri dikkate alınmıştır. Performans kriterleri belirlenirken incelenen literatür çerçevesinde likidite, varlıkların etkin kullanımı, finansal yapı ve karlılık oranlarından oluşan 8 finansal oran belirlenmiştir. Yıllık finansal durum tablolarından hesaplanan finansal performans kriterleri önce Entropi yöntemi ile ağırlıklandırılmış ve bu ağırlıklandırma ile TOPSIS yöntemi kullanılarak yıllık finansal performans sıralamaları elde edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre 2019 yılında SELEC, 2020 yılında RTALB ve 2021 yılında yine SELEC şirketleri en iyi finansal performans gösteren şirketler olurken her üç yılda da en düşük finansal performans gösteren şirket MPARK olarak tespit edilmiştir. Covid 19 salgını döneminde finansal performansı yükselen şirketin ise RTALB olduğu belirlenmiştir.

References

  • Alparslan, D., Gençtürk, M., & Özgülbaş, N. (2015). Sağlık Bakanlığı Hastanelerinde İşletme Sermayesi ile Finansal Performans Göstergeleri Arasında İlişkinin Analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 20(1), 317-338.
  • Alper, A. & Biçer, E.B. (2017). Kamu Hastanelerinde Finansal Performansın Oran Analizi ile Ölçülmesi: Bir Kamu Hastanesi Örneği. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 18(2), 337-357.
  • Ayçin, A. (2019). Çok Kriterli Karar Verme Bilgisayar Uygulamalı Çözümler. Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
  • Bakır, M. & Atalık, Ö. (2018). Entropi ve ARAS Yöntemleriyle Havayolu İşletmelerinde Hizmet Kalitesinin Değerlendirilmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(1), 617-638.
  • Çatı, K., Es, A., & Özevin, O. (2017). Futbol Takımlarının Finansal ve Sportif Etkinliklerinin Entropi ve TOPSIS Yöntemiyle Analiz Edilmesi: Avrupa’nın 5 Büyük Ligi ve Süper Lig Üzerine Bir Uygulama. International Journal of Management Economics & Business, 13(1), 199-222.
  • Çiçek, H. (2013). Maksimum Entropi Yöntemi ile Türkiye’deki Coğrafi Bölgelerin Yıllık Hava Sıcaklık Değerlerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Afyonkarahisar.
  • Dumanoğlu, S. & Ergül, N. (2010). İMKB’de İşlem Gören Teknoloji Şirketlerinin Mali Performans Ölçümü. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 48, 101-111.
  • Ertuğrul, İ. & Özçil, A. (2014). Çok Kriterli Karar Vermede TOPSIS ve VIKOR Yöntemleriyle Klima Seçimi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 4(1), 267-282.
  • Gülençer, S. & Hazar, A. (2020). Borsa İstanbul’da Faaliyet Gösteren İlaç Şirketlerinin Altman Z Skor ve Topsis Yöntemleri ile Değerlendirilmesi. Ekonomi ve Finansal Araştırmalar Dergisi, 2(2), 83-105.
  • Günay, F., Karadeniz, E. & Dalak, S. (2018). Türkiye’de En Yüksek Net Satış Gelirine Sahip 20 Şirketin Finansal Performanslarının Gri İlişkisel Analiz Yöntemiyle İncelenmesi. Ömer Halisdemir Üniversitesi İİBF Dergisi, 11(2), 51-73.
  • Hwang, C.L. & Yoon, K. (1981). Methods for Multiple Attribute Decision Making. Multiple Attribute Decision Making içinde (58-191). Springer, Berlin, Heidelberg.
  • Kamath, G,B. (2007). Intellectual Capital and Corporate Performance in Indian Pharmaceutical Industry. Journal of Intellectual Capital, 9(4), 684-704.
  • Karaoğlan, S. (2016). BİST Kimya Petrol Plastik Endeksi’ndeki (XKMYA) İşletmelerinin Finansal performanslarının Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Ölçümü. (Yüksek lisans tezi). Kırıkkale Üniversitesi, Kırıkkale, 2016.
  • Majumder, T.H. & Rahman, M.M. (2011). Financial Analysis of Selected Pharmaceutical Companies in Bangladesh. Journal of Biology, Agriculture and Healthcare, 1(2), 25-49.
  • Ömürbek, N. & Aksoy, E. (2016). Bir Petrol Şirketinin Çok Kriterli Karar Verme Teknikleri ile Performans Değerlendirmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(3), 723-756.
  • Özbek, A. (2017). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri Ve Excel ile Problem Çözümü. Seçkin Yayıncılık, Ankara.
  • Özçelik, H. & Küçükçakal, Z. (2019). BIST’de İşlem Gören Finansal Kiralama ve Faktoring Şirketlerinin Finansal Performanslarının TOPSIS Yöntemi ile Analizi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 81, 249-270.
  • Shannon, C.E. (1948). A Mathematical Theory of Communication, The Bell System. Technical Journal, 27(3), 379-423.
  • Sheela, S.C. & Karthikeyan, K. (2012). Financial Performance of Pharmaceutical Industry in India using Dupont Analysis. European Journal of Business and Management, 4(14), 84-91.
  • Tufan, C. & Kılıç, Y. (2019). Borsa İstanbul’da İşlem Gören Lojistik İşletmelerinin Finansal Performanslarının TOPSIS ve VIKOR Yöntemleriyle Değerlendirilmesi. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(1), 119-137.
  • Wang, T.C. & Lee, H.D. (2009). Developing A Fuzzy TOPSIS Approach Based on Subjective Weights and Objective Weights. Expert Systems with Applications, 6(5), 8980-8985.
  • Wang, Y.M. & Elhag, T.M.S. (2006). Fuzzy TOPSIS Method Based on Alpha Level Sets with an Application to Bridge Risk Assestment. Expert Systems with Applications, 31(2), 309-319.
  • Wu, Z., Sun, J., Liang, L. & Zha, Y. (2011). Determination of Weights for Ultimate Cross Efficiency Using Shannon Entropy. Expert Systems with Applications, 38, 5162-5165.
  • Yavuz, N. ve Bak, B. (2019). Patent Değerlerinin Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri İle Sıralanması: Otomotiv Sektöründe Bir Uygulama. Karedeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Sosyal Bilimler Dergisi, 17, 27-52.
  • Yıldırım, B.F. & Önder, E. (2018). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri. Dora Yayıncılık, Bursa.
  • Zhang, H., Gu, C. L., Gu, L. W. & Zhang, Y. (2011). The Evaluation of Tourism Destination Competitiveness by Topsis & Information Entropy–A Case in the Yangtze River Delta of China. Tourism Management, 32(2), 443-451.
Year 2022, Volume: 5 Issue: 2, 97 - 116, 01.10.2022
https://doi.org/10.32951/mufider.1092168

Abstract

References

  • Alparslan, D., Gençtürk, M., & Özgülbaş, N. (2015). Sağlık Bakanlığı Hastanelerinde İşletme Sermayesi ile Finansal Performans Göstergeleri Arasında İlişkinin Analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 20(1), 317-338.
  • Alper, A. & Biçer, E.B. (2017). Kamu Hastanelerinde Finansal Performansın Oran Analizi ile Ölçülmesi: Bir Kamu Hastanesi Örneği. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 18(2), 337-357.
  • Ayçin, A. (2019). Çok Kriterli Karar Verme Bilgisayar Uygulamalı Çözümler. Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
  • Bakır, M. & Atalık, Ö. (2018). Entropi ve ARAS Yöntemleriyle Havayolu İşletmelerinde Hizmet Kalitesinin Değerlendirilmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(1), 617-638.
  • Çatı, K., Es, A., & Özevin, O. (2017). Futbol Takımlarının Finansal ve Sportif Etkinliklerinin Entropi ve TOPSIS Yöntemiyle Analiz Edilmesi: Avrupa’nın 5 Büyük Ligi ve Süper Lig Üzerine Bir Uygulama. International Journal of Management Economics & Business, 13(1), 199-222.
  • Çiçek, H. (2013). Maksimum Entropi Yöntemi ile Türkiye’deki Coğrafi Bölgelerin Yıllık Hava Sıcaklık Değerlerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Afyonkarahisar.
  • Dumanoğlu, S. & Ergül, N. (2010). İMKB’de İşlem Gören Teknoloji Şirketlerinin Mali Performans Ölçümü. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 48, 101-111.
  • Ertuğrul, İ. & Özçil, A. (2014). Çok Kriterli Karar Vermede TOPSIS ve VIKOR Yöntemleriyle Klima Seçimi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 4(1), 267-282.
  • Gülençer, S. & Hazar, A. (2020). Borsa İstanbul’da Faaliyet Gösteren İlaç Şirketlerinin Altman Z Skor ve Topsis Yöntemleri ile Değerlendirilmesi. Ekonomi ve Finansal Araştırmalar Dergisi, 2(2), 83-105.
  • Günay, F., Karadeniz, E. & Dalak, S. (2018). Türkiye’de En Yüksek Net Satış Gelirine Sahip 20 Şirketin Finansal Performanslarının Gri İlişkisel Analiz Yöntemiyle İncelenmesi. Ömer Halisdemir Üniversitesi İİBF Dergisi, 11(2), 51-73.
  • Hwang, C.L. & Yoon, K. (1981). Methods for Multiple Attribute Decision Making. Multiple Attribute Decision Making içinde (58-191). Springer, Berlin, Heidelberg.
  • Kamath, G,B. (2007). Intellectual Capital and Corporate Performance in Indian Pharmaceutical Industry. Journal of Intellectual Capital, 9(4), 684-704.
  • Karaoğlan, S. (2016). BİST Kimya Petrol Plastik Endeksi’ndeki (XKMYA) İşletmelerinin Finansal performanslarının Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Ölçümü. (Yüksek lisans tezi). Kırıkkale Üniversitesi, Kırıkkale, 2016.
  • Majumder, T.H. & Rahman, M.M. (2011). Financial Analysis of Selected Pharmaceutical Companies in Bangladesh. Journal of Biology, Agriculture and Healthcare, 1(2), 25-49.
  • Ömürbek, N. & Aksoy, E. (2016). Bir Petrol Şirketinin Çok Kriterli Karar Verme Teknikleri ile Performans Değerlendirmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(3), 723-756.
  • Özbek, A. (2017). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri Ve Excel ile Problem Çözümü. Seçkin Yayıncılık, Ankara.
  • Özçelik, H. & Küçükçakal, Z. (2019). BIST’de İşlem Gören Finansal Kiralama ve Faktoring Şirketlerinin Finansal Performanslarının TOPSIS Yöntemi ile Analizi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 81, 249-270.
  • Shannon, C.E. (1948). A Mathematical Theory of Communication, The Bell System. Technical Journal, 27(3), 379-423.
  • Sheela, S.C. & Karthikeyan, K. (2012). Financial Performance of Pharmaceutical Industry in India using Dupont Analysis. European Journal of Business and Management, 4(14), 84-91.
  • Tufan, C. & Kılıç, Y. (2019). Borsa İstanbul’da İşlem Gören Lojistik İşletmelerinin Finansal Performanslarının TOPSIS ve VIKOR Yöntemleriyle Değerlendirilmesi. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(1), 119-137.
  • Wang, T.C. & Lee, H.D. (2009). Developing A Fuzzy TOPSIS Approach Based on Subjective Weights and Objective Weights. Expert Systems with Applications, 6(5), 8980-8985.
  • Wang, Y.M. & Elhag, T.M.S. (2006). Fuzzy TOPSIS Method Based on Alpha Level Sets with an Application to Bridge Risk Assestment. Expert Systems with Applications, 31(2), 309-319.
  • Wu, Z., Sun, J., Liang, L. & Zha, Y. (2011). Determination of Weights for Ultimate Cross Efficiency Using Shannon Entropy. Expert Systems with Applications, 38, 5162-5165.
  • Yavuz, N. ve Bak, B. (2019). Patent Değerlerinin Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri İle Sıralanması: Otomotiv Sektöründe Bir Uygulama. Karedeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Sosyal Bilimler Dergisi, 17, 27-52.
  • Yıldırım, B.F. & Önder, E. (2018). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri. Dora Yayıncılık, Bursa.
  • Zhang, H., Gu, C. L., Gu, L. W. & Zhang, Y. (2011). The Evaluation of Tourism Destination Competitiveness by Topsis & Information Entropy–A Case in the Yangtze River Delta of China. Tourism Management, 32(2), 443-451.
There are 26 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Finance
Journal Section Articles
Authors

Ali Akgün 0000-0001-9217-6684

Akbar Ahmadzada 0000-0001-6213-829X

Publication Date October 1, 2022
Submission Date March 23, 2022
Acceptance Date May 27, 2022
Published in Issue Year 2022 Volume: 5 Issue: 2

Cite

APA Akgün, A., & Ahmadzada, A. (2022). COVİD 19 SALGINI DÖNEMİNDE BORSA İSTANBUL’DA İŞLEM GÖREN İLAÇ FİRMALARININ FİNANSAL PERFORMANSLARININ ANALİZİ. Muhasebe Ve Finans İncelemeleri Dergisi, 5(2), 97-116. https://doi.org/10.32951/mufider.1092168